Dla firm rodzinnych strategia właścicielska ma dwa konteksty – planuje się strategię biznesu oraz strategię rodziny biznesowej. Połączenie tych dwóch obszarów w jednej strategii właścicielskiej jest niezbędne z punktu widzenia efektywnego konkurowania na rynku, jak i planowania wielopokoleniowej i innowacyjnej firmy.
- Strategie biznesu mają na celu zapewnienie rentowności i wzrostu wartości firmy.
- Strategie rodziny mają na celu zapewnienie harmonii i trwałości ustaleń rodzinnych.
Metodyka pod nazwą „kropki i kreski” uwzględnia perspektywę czasową cyklu biznesu i cylku rodziny.
- „Kropka” to punkt w przyszłości mierzony długością odpowiadającą trwaniu pokolenia. Jest to międzypokoleniowa wizja rozwoju firmy. Po zmianie pokoleniowej jest więc punktem wyjścia do dalszego planowania.
- „Kreska” jest linią trwania pokoleń, na której układają się role rodziny, udziałowców aktywnych i pasywnych, możliwości, zakresy kompetencji, wpływy i oddziaływania.
Infografika poniżej przedstawia etapy prac nad strategiami firmy i rodziny.
Rys. Model kropki i kreski
Model „kropki i kreski” jest metodyką, która obejmuje wszystkie podmioty zaangażowane w biznes rodzinny i za jej pomocą można uchwycić emocje, pragnienia oraz kwantyfikowalne cele biznesowe, także mając na uwadze wielopokoleniowy i innowacyjny rozwój firmy.
Wielopokoleniowość i innowacje są istotą modelu „kropki i kreski”. Dlatego projekty na rzecz firm rodzinnych prowadzimy w dialogu ze wszystkimi członkami rodziny biznesowej, szczególnie uwzględniając sukcesorów.
Dwa konteksty strategii właścicielskich
- Kropka to wspólna wizja biznesu na czas trwania jednego pokolenia. Symbolizuje punkt, do którego zmierza firma. Definiuje się go w procesie, w którym szuka się wspólnej, międzypokoleniowej idei biznesu rodzinnego. Istotne w tym procesie jest odwrócenie kierunku myślowego: najpierw poszukujemy odpowiedzi na pytanie „jak”, a na koniec „co” w kontekście wizji firmy. Ważne jest to odwrócenie kierunku myślowego. W odwrotnej kolejności wchodzimy głębiej w sens działań. Dla firm rodzinnych, które mają ambicję trwać przez pokolenia, inspirować następców do aktywnego włączania się w życie firmy, znalezienie wspólnej idei ma znaczenie fundamentalne. To pytanie o sens, tożsamość, misję i wspólną ideę. Pytania te należy stawiać każdorazowo przy zmianie pokoleniowej.
Zanim przełoży się sens i motywacje na konkretne działania firmy rodzinnej poszukujemy odpowiedzi na pytania między innymi:
- dlaczego robimy to, co robimy?
- co by zostało utracone wraz ze sprzedażą, czy zamknięciem firmy?
- dlaczego odnosimy rynkowe sukcesy?
- czym jest sukces dla firmy pod względem finansowym i pozafinansowym?
- dlaczego jesteśmy jedną firmą?
- dlaczego chcemy nią pozostać?
Cel: zapewnienie rentowności i wzrostu wartości firmy, poprzez stworzenie międzypokoleniowej wizji rozwoju biznesu. W ramach projektu doradczego skupiamy się na następujących obszarach:
- strategia właścicieli,
- audyt kondycji i rentowności organizacji,
- badania rynku i klientów,
- kultura organizacyjna oparta o współpracę,
- wyłonienie wartości, misja i wizja firmy,
- nowe kierunki strategiczne i rozwojowe,
- zdefiniowani klienci docelowi,
- precyzyjna strategia komunikacji marki,
- model biznesowy oparty na trwałych przewagach konkurencyjnych,
- międzypokoleniowa wizja rozwoju firmy.
Odpowiedni moment na rozpoczęcie prac nad wizją rozwoju firmy rodzinnej pojawia się gdy:
- jest potrzeba zdefiniowania najbardziej dochodowych części biznesu,
- pojawia się coraz silniejsza konkurencja na rynku, a zwłaszcza taka, która nie była dotychczas tradycyjnym graczem w branży,
- zbliża się zmiana pokoleniowa,
- zmieniają się realia funkcjonowania firmy i pojawiają się trudności operacyjne,
- utrzymuje się stagnacja przychodów.
- Kreska, symbolizuje proces na linii czasu, jest wyznacznikiem strategii rodziny. Na „kresce” pojawiać się będą wszystkie aspekty, które należy uregulować z punktu widzenia rodziny biznesowej. „Kreska” to przesuwanie się krok po kroku w kierunku długowieczności. Na linii czasu powstawać będą pytania o:
- role rodziny,
- udziałowców aktywnych i pasywnych,
- możliwości i zakresy kompetencji,
- wpływy i oddziaływania.
Celem jest zapewnienie harmonii i trwałości ustaleń rodzinnych, aby uzyskać ciągłość i stabilność rodziny i biznesu. W ramach projektu doradczego skupiamy się na następujących obszarach:
- ład własności – ustalenie strategii inwestycyjnej rodziny biznesowej,
- ład korporacyjny – ustalenie mechanizmów kontroli spółki,
- ład rodziny – ułożenie powiązań rodzinnych i firmowych,
- strategia majątku i ustalanie wrażliwych kwestii dotyczących dziedziczenia majątku i firmy,
- zapewnienie harmonii rodziny dzięki mediacjom i zjazdom rodzinnym,
- rozwój i satysfakcja indywidulana członków rodziny dzięki pracom nad celami każdego z nestorów i sukcesorów,
- trwałość ustaleń dzięki opracowaniu Konstytucji Rodziny Biznesowej.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z nami. Pomożemy Tobie uporządkować procesy w biznesie i rodzinie, aby Twoja firma mogła rozwijać się przez pokolenia.
Autorka:
dr Adrianna Lewandowska, MBA
Prezes i Założyciel Instytut Biznesu Rodzinnego
Autorka metodyki Diamentu Sukcesyjnego(C)