Powiązane artykuły
Zainteresowanie przedsiębiorstwami rodzinnymi nigdy dotąd nie było tak duże jak obecnie. Przez długie dekady ich znaczenie było marginalizowane, czy wręcz pomijane ustępując miejsce spółkom publicznym czy kapitałowym bez tzw. „czynnika rodzinności[1]” (ang. familiness).
Zainteresowanie przedsiębiorstwami rodzinnymi obserwowane jest nie tylko na Zachodzie, gdzie historia firm rodzinnych sięga często kilku pokoleń, ale również i w Polsce, w której zmiany zapoczątkowane 25 lat temu doprowadziły do uwolnienia gospodarki i rozkwitu wielu przedsiębiorczych inicjatyw. Kontekst pierwszej zmiany pokoleniowej uruchomił szereg aktywności tak rządowych (proponowane zmiany ustaw w zakresie sukcesji, jak i agencji wspierających.
Pierwszym znaczącym przedsięwzięciem na rzecz przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce była zorganizowana w 2005 r. przez dr J. LIPCA w Wyższej Szkole Biznesu – NLU konferencja, która rozpoczęła zainteresowanie tematyką firm rodzinnych. Przy dużym wsparciu i osobistym zaangażowaniu M. ROLESKIEGO właściciela firmy ROLESKI zainicjowane zostają kolejne działania na rzecz firm rodzinnych. W 2008 r. zawiązane zostaje stowarzyszenie – Inicjatywa Firm Rodzinnych[2], którego celem jest integracja środowiska, wspieranie rozwoju firm rodzinnych oraz pomoc w rozwiązywaniu specyficznych problemów przedsiębiorstw rodzinnych. Prezesem IFR zostaje prof. A. BLIKLE, właściciel wielopokoleniowej firmy cukierniczej. W 2011 powstaje Zakład Przedsiębiorczości i Firm Rodzinnych w Społecznej Akademii Nauk w Łodzi[3], na czele którego staje dr A. MARJAŃSKI. Zakład organizuje cykliczne konferencje naukowe o tematyce przedsiębiorczości rodzinnej wnosząc tym samym ogromny wkład w rozwój wiedzy w tym obszarze. W tym samym roku powstaje również Fundacja Firmy Rodzinne[4], założona przez K.GIERCZAK-GRUPIŃSKĄ oraz S.MARGALSKIEGO, której celem jest integracja środowiska i budowanie marki firma rodzinna. W 2013 roku decyzją Senatu Szkoły Głównej Handlowej powołano Zakład Przedsiębiorstwa Rodzinnego[5], na czele którego stanął prof. J. KLIMEK – profesor, naukowiec, właściciel rodzinnej firmy cukierniczej oraz vice Prezes Zarządu Związku Rzemiosła Polskiego. W Polsce aktywnie działa też powołany do życia przez A. LEWANDOWSKĄ (2011) Instytut Biznesu Rodzinnego[6] który pełni rolę swoistego think thanku w obszrzez przedsiębiorczości rodzinnej, aktywnie działa przez wymianę wiedzyi doświadczeń pomiędzy przedsiębiorcami, ekspertami oraz badaczami rodzinnych firm. Organizuje dorocznie Międzynarodowy Kongres Firm Rodzinnych,[7] seminaria Next Generation[8], nominujei nagradza w konkursie Firma Rodzinna Roku[9], wydaje własny magazyn „Family Business. Zarządzanie firmą rodzinną”[10], oraz prowadzi badania w obszarze przedsiębiorstw rodzinnych. W Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu z inicjatywy prof. K. SAFINA (2015) powstało Centrum Biznesu Rodzinnego, które aktywnie działa w obszarze międzynarodowych badań naukowych oraz podnoszenia świadomości w zakresie konieczności profesjonalizacji firm rodzinnych.
Również sami właściciele firm rodzinnych aktywizują się w obszarze wymiany wiedzy i doświadczeń,
38 firm rodzinnych podjęło decyzję o zawiązaniu stowarzyszenia FBN Poland[11]. FBN International
to międzynarodowa organizacja zrzeszająca obecnie 3.105 firm rodzinnych i ponad 9.300 osób z firm rodzinnych, będących właścicielami i liderami rodzin zarządzających największymi i najstarszymi biznesami rodzinnymi na świecie. FBN jest globalną siecią prowadzoną przez firmy rodzinne dla firm rodzinnych, które w ciągu ostatnich 30 lat pracowały nad wzmocnieniem przedsiębiorstw rodzinnych
z pokolenia na pokolenie.
To tylko niektóre aktywności na rzecz firm rodzinnych, które wskazują na zdecydowane wzmożenie zainteresowania tą tematyką. Tak wśród naukowców, jak i praktyków biznesu, a także wśród samych firm rodzinnych. Aktywność w obszarze firm rodzinnych zwróciła uwagę na fakty, które pokazują, że przedsiębiorstwa rodzinne dominują w wielu gospodarkach na świecie[12]. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie firmy rodzinne stanowią od 80% do 90% ogólnej liczby przedsiębiorstw,
w Unii Europejskiej 75%. W Polsce do tej pory w różnych badaniach szacowano od 30% do 70% firm rodzinnych. W badaniu realizowanym w ramach europejskiego projektu COSME „Statystyka firm rodzinnych”[13] wiadomo, że firm, które same siebie określają jako „firmy rodzinne” jest 36% . Jednak gdyby uwzględnić definicję szeroką, zakładającą większość udziałów należących do osób prywatnych,
to wartość ta wynosi 92%. Autorzy badania nazywają te firmy „potencjalnie” rodzinnymi.[14] Jak widać, kontekst definicyjny ma ogromny wpływ na dane wynikowe[15].
Firmy rodzinne stały się ważne dla wielu. Dla nas, są najważniejsze od samego początku naszego działania. I tak pozostanie.
Autor: dr Adrianna Lewandowska
