Od 1 stycznia 2017 roku zaczęły obowiązywać nowe regulacje dotyczące dokumentacji podatkowej transakcji lub innych zdarzeń. Przyczyną wprowadzonych zmian w polskich przepisach prawnych była konieczność ich dostosowania do wytycznych OECD (Wytyczne w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych i administracji podatkowych). Warto podkreślić, że Polska, jako jeden z pierwszych krajów zdecydowała się na dostosowanie krajowych regulacji do międzynarodowych standardów.
Wprowadzone zmiany są bardzo istotne dla podatników. Dotyczą zarówno zmiany progu powiązań kapitałowych, jak również zakresu obowiązków dokumentacji oraz terminów przekazywania poszczególnych informacji.
Zmiany progu powiązań kapitałowych
Zgodnie z art. 11 ust. 5a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obwiązującym do końca 2016 roku za podmioty powiązane uznawane były podmioty, które bezpośrednio lub pośrednio posiadały w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%. Od 1 stycznia 2017 roku artykułowi 11 ust. 5a UPDOP nadano nowe brzmienie. I tak, za podmioty powiązane uznawane są podmioty, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 25%. Wskazany nowy limit jest tożsamy z limitem obowiązującym w przepisach dotyczących cienkiej kapitalizacji. Podwyższenie progu dotyczącego powiązań kapitałowych nie powinno jednak uśpić czujności podatników. Pozostałe kategorie powiązań nie uległy zmianie – wszelkie powiązania osobowe czy majątkowe i wynikające ze stosunku pracy będę rozpoznawane na dotychczasowych zasadach. Ponadto Ustawodawca wprowadził szereg innych zmian, które obciążają podatnika bardziej niż do tej pory.
Obowiązek dokumentacyjny
Jedną ze wspominanych modyfikacji jest zmiana limitu, od którego powstaje obowiązek dokumentacyjny. Podatnicy, których przychody lub koszty w rozumieniu Ustawy o rachunkowości (UoR) przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 mln euro są zobowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej transakcji lub innych zdarzeń gospodarczych. Dokumentacji podlegają istotne transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, tzn. których wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50 tys. euro. Limit, od którego powstaje obowiązek uzależniony jest od skali działalności podatnika. Im wyższe przychody osiągnie podatnik, tym wyższy limit będzie go obowiązywał (max. 500 tys. euro).
Dla podatników, którzy zrealizowali przychody od 2 mln euro, lecz nie więcej niż równowartość 20 mln euro za istotne transakcje lub inne zdarzenia uznaje się te, których wartość przekroczyła kwotę 50 tys. euro powiększoną o 5 tys. euro za każdy 1 mln euro przychodu powyżej 2 mln euro. Podatnicy o przychodach od 20 mln euro do 100 mln euro za takie istotne transakcje lub inne zdarzenia winni uznawać te, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość 140 tys. euro powiększoną o 45 tys. euro za każde 10 mln euro przychodu powyżej 20 mln euro. Dla podatników o przychodach powyżej 100 mln euro obowiązuje limit 500 tys. euro.
Opisany mechanizm został przedstawiony na wykresie poniżej.
Znowelizowane przepisy dają organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej możliwość zażądania od podatnika przedłożenia dokumentacji podatkowej dla transakcji lub innych zdarzeń, których wartość nie przekracza określonych limitów, jeśli uznają, że miały wpływ na zrealizowany przez podatnika zysk/stratę. Na spełnienie tego obowiązku, podatnik będzie miał 30 dni od dnia doręczania żądania.
Zakres obowiązków dokumentacyjnych
Kolejnym elementem nowelizacji, o którym należy wspomnieć jest zmiana w zakresie obowiązków dokumentacyjnych. Od 1 stycznia 2017 roku podatnik ma do czynienia z dokumentacją trzystopniową, tj.
- dokumentacją na poziomie lokalnym (z ang. local file)
- dokumentacją grupową (z ang. master file)
- raportowaniem wg krajów (z ang. Country-By-Country Reporting)
Zgodnie z przepisami podatnik o przychodach lub kosztach, w rozumieniu UoR:
- od 2 mln euro do 10 mln euro, będzie zobowiązany do sporządzenia jedynie dokumentacji lokalnej
- powyżej 10 mln euro, oprócz dokumentacji lokalnej będzie musiał przedstawić analizę danych porównawczych (benchmark)
- powyżej 20 mln euro – będzie zobowiązany do przedstawienia wszystkich elementów opisanych powyżej oraz dodatkowo do przedłożenia dokumentacji master file
Ponadto, podatnik, którego skonsolidowane przychody, przekroczyły w poprzednim roku podatkowym równowartość 750 mln euro, musi opracować raport Country-By-Country. W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, że raport Country-By-Country będzie musiał być już sporządzony za rok 2016 i złożony do końca roku 2017. Jest to jedyna zmiana spośród wdrożonych od 1 stycznia 2017 roku, która obowiązuje podatników za rok 2016.
Oprócz wyżej wymienionych dokumentów, każdy podmiot podlegający przepisom o cenach transferowych musi złożyć do właściwego urzędu skarbowego oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji podatkowej, do dnia upływu terminu określonego dla złożenia rocznego zeznania podatkowego. Dodatkowo, poza wyżej wspomnianym oświadczeniem, każdy podatnik, którego przychody lub koszty, w rozumieniu UoR, przekroczyły w roku podatkowym równowartość 10 mln euro, dołącza do zeznania podatkowego za rok podatkowy uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi, tzw. CIT-TP. Obecnie podatnicy mają do dyspozycji tylko Projekt Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia wzoru uproszczonego sprawozdania (CIT-TP). Ustawodawca przewiduje wydanie ostatecznego Rozporządzenia w I kwartale 2017 roku.
Terminy przekazywania informacji
Zgodnie z nowymi przepisami, podatnik powinien sporządzić dokumentację podatkową nie później niż do dnia upływu terminu określonego dla złożenia rocznego zeznania podatkowego. Nowelizacja nie wpłynęła jednak na termin przedłożenia dokumentacji podatkowej, co oznacza, że podatnik nadal ma 7 dni na przedstawienie dokumentacji od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej.
Przedstawione w artykule zagadnienia stanowią tylko ogólną prezentację zmian, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 roku. Należy bowiem podkreślić, iż wprowadzona nowelizacja jest bardzo kompleksowa i powoduje, że organ kontrolny będzie miał zdecydowanie szerszy zakres informacji o podatniku oraz o transakcji podlegającej dokumentacji. Szerszy dostęp do informacji, wynikający chociażby z samego CIT-TP powoduje, że organom będzie łatwiej wytypować podmioty do kontroli w obszarze cen transferowych.
Katarzyna Schmidt, Analityk
Małgorzata Mańkowska, Menedżer