Rodzinne Imperia, czyli największe firmy rodzinne świata i tajemnica ich sukcesu

Powiązane artykuły

Czy jesteś gotowy na sukcesję? Przymierz 7 kapeluszy dr Lewandowskiej©

Model 7 kapeluszy dr Lewandowskiej

Dlaczego rodziny biznesowe zakładają kolejne firmy? – proces przedsiębiorczości

Firmy rodzinne są inne, ponieważ kierują się inną logiką. Ich celem nie jest szybki zysk, lecz trwanie. Budowane są z myślą o kolejnych pokoleniach, a nie kwartalnych raportach. I choć zwykle różnią się między sobą skalą, branżą czy krajem pochodzenia, łączy je jedno: w ich sercu bije rodzinne dziedzictwo.

„Zmącony sędziów łaską czy niełaską, dziś jego obraz gubi się w historii” – słowa Schillera, choć napisane wieki temu, zaskakująco trafnie oddają niejednoznaczny obraz firm rodzinnych. Jedni widzą w nich relikt przeszłości, natomiast inni przyszłość kapitalizmu. Wiele dekad ignorowane przez ekonomistów głównego nurtu, dziś wracają na pierwsze strony jako przykład stabilności, wartości i długowieczności w czasach niepewności.

Najstarsza forma przedsiębiorczości

Przedsiębiorczość rodzinna to nie nowinka, lecz najstarsza forma zorganizowanej aktywności gospodarczej znana człowiekowi. Już w III tysiącleciu p.n.e. powstawały pierwsze rodzinne manufaktury, a przez stulecia to właśnie rody takie jak Medyceusze, Fuggerowie, Rockefellerowie, kształtowały światowy handel i przemysł. Dopiero XX wiek, z jego kapitałowymi spółkami i korporacyjnym ładem, na chwilę odsunął je w cień. Dziś jednak wracają i są silniejsze oraz bardziej świadome niż kiedykolwiek.

Nie dzieje się tak bez powodu. Dwie trzecie wszystkich firm na świecie to właśnie przedsiębiorstwa rodzinne. W Unii Europejskiej firmy rodzinne tworzą ponad połowę PKB i zatrudniają 60% pracowników sektora prywatnego. W Polsce to nawet 92% wszystkich firm prywatnych i chociaż często kojarzymy je z małym sklepem rodzinnym, rzeczywistość jest bardziej złożona.

Dlatego że firmy rodzinne mają różne oblicza i są nimi także Wal-Mart, Volkswagen, Tata czy Mars. To globalne imperia, którymi nadal zarządzają rodziny założycielskie.

Rodzinne Imperia – największe firmy rodzinne świata

Na podstawie raportu Global Family Business Index 2025, przygotowanego przez EY i Uniwersytet St. Gallen, możemy przyjrzeć się 10 największym firmom rodzinnym świata pod względem przychodów:

Źródło: EY & St. Gallen, Global Family Business Index 2025

To, że firmy rodzinne działają na tak imponującą skalę, osiągając setki miliardów dolarów przychodów, zatrudniając setki tysięcy pracowników i utrzymując wpływy na globalnych rynkach,  jest jednoznacznym dowodem na to, że rodzinność nie jest przeszkodą w rozwoju, lecz może być jego źródłem.

Rodzinne firmy nie muszą już kojarzyć się wyłącznie z niewielkimi, lokalnymi przedsiębiorstwami. Przykłady takich gigantów jak Walmart, Volkswagen, Tata czy Cargill pokazują, że przekazywane z pokolenia na pokolenie wartości, długofalowe podejście do biznesu i silne poczucie tożsamości właścicieli mogą stanowić solidną podstawę dla globalnych organizacji.

Ich przewaga polega na umiejętnym połączeniu zaangażowania właścicieli z profesjonalnym zarządzaniem i możliwością rozwoju na dużą skalę.

To również ważny argument przeciwko stereotypowi, że firmy rodzinne są zbyt emocjonalne, zbyt ostrożne czy mało wydajne. Wręcz przeciwnie! Wiele z nich osiągnęło sukces właśnie dzięki temu, że potrafiły połączyć tradycję z nowoczesnym podejściem, stabilność z otwartością na zmiany, a rodzinne nazwisko z silną marką międzynarodową.

Ich obecność w gronie światowych liderów pokazuje, że firma rodzinna, jeśli jest świadomie rozwijana, może być nie tylko skutecznym modelem biznesowym, ale także kierunkiem przyszłości.

Dlaczego firmy rodzinne są tak skuteczne?

Wbrew popularnemu przekonaniu, że firma rodzinna to tylko niewielka działalność oparta na zaufaniu i lojalności, współczesne badania pokazują, że może ona stanowić istotną przewagę konkurencyjną. Ronald Anderson i David Reeb udowodnili, że rodzinne spółki giełdowe osiągają lepsze wyniki pod względem rentowności i stabilności niż firmy zarządzane w sposób czysto korporacyjny.

Dlaczego tak się dzieje? W firmach rodzinnych częściej podejmowane są decyzje z myślą o przyszłości, kierowane wartościami i troską o reputację, a nie tylko bieżącym zyskiem. Osoby zasiadające w zarządach mają często osobisty związek z firmą, co sprzyja większej odpowiedzialności, niższej rotacji kadry i większej spójności w działaniu.

Rodzinność to nie jest ograniczenie. To model na przyszłość

Na przestrzeni dekad firmy rodzinne były często postrzegane jako mniej efektywne, słabiej zarządzane czy nietrwałe. To jest mit!  Dziś wiemy, że to właśnie czynnik rodzinności bywa najważniejszym źródłem sukcesu. A tam, gdzie firmy przechodzą świadomą sukcesję i tworzą łady rodzinne, są w stanie działać przez wieki.

To nie są wyjątki. W wielu krajach wysoko rozwiniętych to właśnie firmy rodzinne dominują: od niemieckich Mittelstand po indyjskie klany przemysłowe. W Polsce z roku na rok rośnie profesjonalizacja i ambicja rodzinnych biznesów. Z jednoosobowych działalności wyrastają globalne marki, które stają się wzorcem społecznej gospodarki rynkowej.

Firmy rodzinne to nie druga liga biznesu, lecz siła napędowa światowej gospodarki – stabilna, wartościowa i coraz bardziej innowacyjna. W świecie, który zmienia się szybciej niż kiedykolwiek, właśnie one mogą okazać się gwarantem trwałości i zrównoważonego rozwoju.

Rodzinne imperia nie rodzą się z dnia na dzień. Jednak te, które powstają – mogą przetrwać wieki.

Źródło May, P., Lewandowska, A. (2022). Stawka większa niż biznes. Dlaczego właściciele firm rodzinnych muszą myśleć inaczej. Poznań: Instytut Biznesu Rodzinnego. ISBN: 978-83-961452-1-4.

Książka do kupienia w księgarni Instytutu Biznesu Rodzinnego.