Powiązane artykuły
W 2015 roku rozpoczęto badania w ramach Programu Komisji Europejskiej COSME. Zakończony projekt dotyczył statystyk przedsiębiorstw rodzinnych, a wyniki z siedmiu państw członkowskich są już dostępne.
COSME to europejski program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw MŚP, w ramach którego przeprowadzono badania mające na celu zebranie informacji na temat firm rodzinnych. Udało się to osiągnąć w następujących państwach członkowskich: Bułgaria, Dania, Finlandia, Włochy, Malta, Holandia i Polska. Opublikowane w 2017 roku wyniki po raz kolejny udowodniły, że są kluczowym filarem europejskiej gospodarki – firmy rodzinne w badanych krajach stanowią średnio 61,3% wszystkich przedsiębiorstw.
Warto zwrócić uwagę na wyniki badań przeprowadzonych we włoskiej Wenecji Euganejskiej. Szybko można zauważyć, że we Włoszech, spośród 15 722 przedsiębiorstw, których obroty przekraczają 20 milionów euro, ponad 10 000 (65,1%) to firmy rodzinne.
Z kolei w Holandii funkcjonuje 276 900 firm rodzinnych, co stanowi 71% wszystkich przedsiębiorstw w kraju, a Holenderski Urząd Statystyczny informuje, że „niemal 89% z firm rodzinnych zatrudnia mniej niż dziesięciu pracowników”.
W Danii biznesy rodzinne stanowią 60% wszystkich przedsiębiorstw w kraju. Statystyki z ubiegłych lat, którymi dysponuje Dania pokazały, że na przestrzeni lat 2005-2013 kraj odnotował 7% przyrost firm rodzinnych – w tym samym czasie nastąpił również przyrost firm nierodzinnych kształtujący się na poziomie 28%. Pozostałe kraje biorące udział w badaniu, nie były niestety w stanie odnieść się do swoich statystyk z wcześniejszych lat.
Według danych Maltańskiego Urzędu Statystycznego jedynie 25,9% spośród 2 588 wybranych do badań przedsiębiorstw to firmy rodzinne. Jako główny powód tak niskiego wyniku w porównaniu do pozostałych państw wskazuje się problem z usystematyzowaniem definicji pojęcia „przedsiębiorstwa rodzinnego”.
Problematyczna definicja
Poniżej przedstawione są definicje wykorzystane na potrzeby badań w wybranych krajach członkowskich:
- w Holandii użyto następującej definicji: rodzina musi mieć prawo do podejmowania decyzji (minimum 25% udziałów) oraz przedstawiciel rodziny musi być członkiem zarządu firmy.
- definicja, na której opierano badania na Malcie stwierdza, że firma musi być własnością rodziny, bezpośrednio lub poprzez udział większościowy; rodzina musi być zaangażowana w zarządzanie lub administrację; dwóch lub więcej członków zarządu musi być z jednej rodziny; przedsiębiorstwo musi funkcjonować nieprzerwanie przez co najmniej trzy lata.
Na podstawie definicji zastosowanej w badaniach w Finlandii otrzymano wyniki wskazujące, że 70% spośród wszystkich przedsiębiorstw niefinansowych oraz 75% „małych” przedsiębiorstw jest firmami rodzinnymi.
W Bułgarii, podobnie jak na Malcie, procent biznesów rodzinnych jest nieduży i wynosi 25%. Zatrudniają one łącznie niemal 400 000 osób.
W Polsce aż 92% z firm to przedsiębiorstwa rodzinne, lecz badania donoszą, że jedynie 36% identyfikuje się z tym pojęciem.
Analiza wyników badań przeprowadzonych przez władze we włoskim regionie Wenecji Euganejskiej wskazuje, że spośród zbadanych 22 440 firm – 16 110 (81,3%) to przedsiębiorstwa rodzinne. Według szacunków we Włoszech jest około 784 000 przedsiębiorstw rodzinnych, które stanowią ponad 85% wszystkich przedsiębiorstw w kraju.
Tendencje długookresowe
Dostrzegalna jest tu pewna tendencja, mianowicie ilość firm rodzinnych pośród małych i średnich firm jest znacznie większa niż w przypadku dużych przedsiębiorstw. Odsetek firm rodzinnych spada proporcjonalnie do wzrostu klasy wielkości.
Omawiane badania są pierwszymi, które skupiły się wyłącznie na przedsiębiorstwach rodzinnych w Europie. Ich znaczenie w stworzeniu precedensu jest nieocenione, chociaż prawdziwa wartość zebranych wyników ukaże się dopiero za dziesięć – piętnaście lat, podczas sprawdzania długoterminowych tendencji przedsiębiorstw rodzinnych.
Niestety ocena długoterminowych tendencji była możliwa tylko w Danii, dzięki czemu łatwiej było przeprowadzić analizę rezultatów niniejszego badania.
Dlatego właśnie Europejska Federacja Krajowych Stowarzyszeń Firm Rodzinnych (ang. EFB) apeluje o kontynuację programu w pozostałych krajach członkowskich, aby ukazać rolę, jaką odgrywają rodzinne przedsiębiorstwa w europejskiej gospodarce.
Wszystkie raporty z prowadzonych badań do pobrania TUTAJ
