Strona domowa / Biznes / Sukcesja – jakie zmiany polskim przedsiębiorcom szykuje rząd

Sukcesja – jakie zmiany polskim przedsiębiorcom szykuje rząd

Instytut Biznesu Rodzinnego we współpracy ze Szkołą Główną Handlową, Zakładem Przedsiębiorstwa Rodzinnego przygotował dla Ministerstwa Rozwoju rekomendacje do projektu ustawy dot. sukcesji przedsiębiorstw rodzinnych o zmianie niektórych zapisów , a także o wprowadzenie zapisu o możliwości zakładania Fundacji Rodzinnych.

 

Eksperci Instytutu widzą potencjał planowanego rozwiązania, które ma umożliwić tymczasowe prowadzenie zmarłego przedsiębiorcy poprzez wprowadzenie instytucji prokurenta mortis causa. Jednak projekt wymaga doprecyzowania: Eksperci wskazują, że decyzja o kontynuacji firmy powinna być wynikiem wcześniejszych ustaleń w rodzinie, a nie wynikiem powszechnie obowiązującej zmiany prawa. Ustawa powinna więc dawać możliwość, a nie narzucać obowiązek przekazania firmy. Ponadto konieczne jest dokładne zdefiniowanie praw i obowiązków prokurenta mortis causa – muszą mieć one wyraźnie inny charakter niż prawa i obowiązki prokurenta, które znamy dotychczas. W projekcie ustawy nie ma informacji, jak daleko mogą sięgać kompetencje prokurenta: czy zostanie upoważniony do takich czynności jak przekształcenie przedsiębiorstwa w spółkę? Kto i w jaki sposób może przedłużyć działania prokurenta ponad jeden rok w przypadku, gdy dział spadku się przedłuża? W przypadku kontynuacji działalności ważne jest również określenie, które umowy wygasają w przypadku śmieci właściciela, a które nie (np. umowa rachunku bieżącego z bankiem czy umowy kredytów). Eksperci Instytutu przygotowali kilkanaście uwag, które należy rozważyć przed ostatecznym projektem ustawy.

Sukcesja w kodeksie spółek handlowych

Projekt zawiera równie rewolucyjne zmiany kodeksu spółek handlowych. Eksperci są przekonani, że zarówno jednoosobowa spółka jawna, jak też możliwość przekształcenia indywidualnego przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę jawną, przedsiębiorcy przyjmą pozytywnie. Cenne są zwłaszcza spostrzeżenia odnośnie uproszczenia trybu przekształcenia w jednoosobową spółkę jawną oraz zwolnienia go z podatku od czynności cywilnoprawnych. Szczególne pierwszy z wymienionych postulatów jest bardzo śmiały i raczej obcy pozostaje dotychczasowym rozważaniom teoretycznym prawa handlowego. Projekt nie zawiera jednakże propozycji odnośnie pozostałych spółek osobowych prawa handlowego, ani spółki cywilnej. W ocenie Ekspertów IBR warto zwrócić uwagę także na te kwestie.

W opinii dla Ministerstwa Eksperci IBR poruszają również kwestie wprowadzenia wyceny przedsiębiorstwa, testamentów małżeńskich, testamentu działowego, zapisów windykacyjnych czy zachowku dla rodziców zmarłego.

Według nich warto także wprowadzić do Polski jedno z rozwiązań zachodnich: nową formę prawną, jaką jest fundacja rodzinna. Wymagałoby to opracowania nowej ustawy. Fundacja rodzinna umożliwia wyłączenie rodzinnego majątku (w tym firmy rodzinnej albo grupy spółek) spod zasad prawa spadkowego, celem zachowania integralności majątku i eliminacja możliwości podziału poprzez spadkobierców. Umożliwia też wprowadzenie wewnątrzrodzinnych zasad zarządzania majątkiem i biznesem w perspektywie kilkudziesięciu i więcej lat. Majątek przekazywany jest na własność fundacji, która jako samoistna, nieposiadająca właściciela osoba prawna, nie podlega dziedziczeniu. Rodzina ustanawia porządek pełnienia funkcji w organach fundacji. Fundacja działa i wypłaca świadczenia na rzecz rodziny, ma zatem cel prywatny, a nie pro publico bono. Obecnie tworzenie tego typu podmiotów nie jest w Polsce dopuszczalne – większe majątki przenoszone są zatem do fundacji umiejscowionych za granicą, najczęściej w tzw. rajach podatkowych, a celem takiego posunięcia jest nie tylko zamiar budowy wielopokoleniowego konglomeratu majątkowego, lecz przede wszystkim unikanie płacenia podatków. Wielu przedsiębiorców i rodzin, chcąc płacić podatki w Polsce, wykazuje jednakże zapotrzebowanie na stworzenie możliwości przekazania majątku rodziny do fundacji rodzinnej, utworzonej w Polsce, na gruncie naszego prawa. Dlatego w ocenie Ekspertów IBR warto wprowadzić takie rozwiązanie w naszym kraju.

O Michał Wojewoda

Michał Wojewoda
Dyrektor Operacyjny Instytutu Biznesu Rodzinnego. Interesuję się tym co czyni firmy rodzinne najbardziej unikatowymi jednostkami biznesowymi na świecie - połączeniem Rodzinny i Biznesu :)

Zobacz również

Strategie biznesu i rodziny, czyli metodyka „kropki i kreski” w strategiach właścicielskich

Dla firm rodzinnych strategia właścicielska ma dwa konteksty – planuje się strategię biznesu oraz strategię …

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.