Powiązane artykuły
Rozpoczęcie działalności przedsiębiorczej wiąże się z nadaniem mu unikatowej nazwy. Nazwy, która ma je reprezentować i stanowić podstawę do zbudowania silnej, prężnie działającej i rozpoznawalnej marki. Czasami reprezentuje ona branżę, w której działa dana firma, czasem są to pierwsze litery imion założycieli, ich dzieci. W innych przypadkach nazwa ma budzić u klientów emocje i skojarzenia, obiecując tym samym pewne doznania.
Co jednak w przypadku, kiedy nazwa firmy jest jednocześnie nazwiskiem założyciela przedsiębiorstwa? Czy budowana w ten sposób marka może być silniejsza przez jednoznaczne utożsamienie jej z osobami, które za nią stoją?
Chanel, Dior, Prada – twórcy rodzinnych imperiów
Wykorzystanie nazwiska może przynieść wiele wymiernych korzyści, co pokazują między innymi wielopokoleniowe firmy rodzinne działające w branży modowej. Dzisiaj nie sposób nie znać tych marek – z telewizji, z czasopism, z premier filmowych, reklam najdroższych perfum czy też z inspiracji najnowszymi kolekcjami na Fashion Weekach w Nowym Yorku, Londynie, Paryżu… Cały świat mody śledzi poczynania projektantów pracujących dla tych domów mody, kreujących trendy na nadchodzący czas i wyznaczających ścieżkę dla swoich naśladowców. Jednak to, co łączy te firmy, to nie tylko ogólnoświatowa rozpoznawalność marki, nietuzinkowy sukces finansowy, lecz także fakt, że to przedsiębiorstwa zarządzane przez członków rodzin. Ich nazwami są nazwiska założycieli, które przez lata utożsamiane były z oryginalnymi kreacjami tworzonymi z pasją, determinacją i talentem; nazwiska, które stały się prawdziwą marką.
Jednak aby w pełni zrozumieć, co kierowało każdym z założycieli tych marek, warto spojrzeć na początki; na historię, która wpłynęła na ukształtowanie przedsiębiorstw nie tylko na rynku, lecz także w sercach i gustach klientów na całym świecie. W jakich warunkach i dlaczego zdecydowali się na podpisanie każdej kreacji własnym nazwiskiem? Jak wpłynęło to na funkcjonowanie w branży w dłuższej perspektywie?
Gabrielle Chanel
Marka Chanel swoje początki znajduje w 1913 roku, kiedy młoda Gabrielle Bonheur Chanel zakłada w Paryżu mały butik z kapeluszami i damskimi strojami. Gabrielle nie bała się wielogodzinnej pracy, dorabiania śpiewem i tańcem, przyzwyczajona była do samodzielności – po śmierci rodziców wraz z siostrą wychowała się w sierocińcu, a pierwsze szlify krawieckie pomagały jej zarobić na chleb. Utalentowana i pełna pasji rozwijała swój mały butik, z roku na rok dodając do niego kolejne niespotykane na tamte czasu kroje i fasony. Dzięki temu, a także dzięki wsparciu finansowemu współwłaściciela marki Gerarda Wertheimera, Gabrielle w 1919 roku miała już ustabilizowaną pozycję na rynku i stałe grono klientów i założyła własny dom mody Chanel – jako że była jedyną twórczynią kreacji, a kobiety, które zatrudniała, jedynie szyły zaprojektowane przez nią stroje i dodatki.
Prawdziwy rozgłos zapewniły jej słynne perfumy Chanel No. 5 – od 1922 roku aż do dziś kojarzą się z francuskim szykiem Domu Chanel. Późniejsze projekty Coco Chanel również zapisywały się w historii nie tylko Domu Mody Chanel, ale i na całym świecie wyznaczając kierunek klasy i stylu. Obecnie Domem Mody Chanel zarządza Karl Lagerfeld, który od lat wspierał markę Chanel oraz jej twórczynię, a spora część udziałów pozostaje w rękach wnuków Gerarda Wertheimera. Śmierć kreatywnej i niezwykłej Coco Chanel nie przeszkodziła w dalszym rozwoju firmy.
Christian Dior
Christian Dior urodził się w 1905 roku jako spadkobierca rodzinnej firmy działającej przy nawozach i chemikaliach. W tak komfortowej sytuacji majątkowej młody Dior mógł sobie pozwolić na rozwijanie swoich pasji; w towarzystwie poetów i artystów pojechał do Paryża, gdzie po wielkim kryzysie finansowym rodzinnego przedsiębiorstwa zaczął sprzedawać rysunki kapeluszy i sukni do czasopism i domów mody. W 1941 roku Christian zaczął pracować jako projektant asystentki w domu mody Lucien Lélong zajmując się projektowaniem sukni, kostiumów i sukni balowych. Widząc w nim ogromny potencjał roku francuska marka tkanin Marcel Boussac już w 1946 zaproponowała, aby Dior wypuścił swoją kolekcję, którą sfinansuje.
I tak właśnie powstała firma Christian Dior Ltd., która na starcie dysponowała 85 pracownikami i dużym kapitałem od sponsora kolekcji. Christian Dior podpisując swoje pierwsze dzieła własnym nazwiskiem nie spodziewał się pewnie, że w przyszłości jego nazwisko będzie rozpoznawalne na całym świecie i utożsamiane z najwyższej klasy jakością. Dzisiaj francuski Dom Mody Dior funkcjonuje już bez swojego twórcy, który zmarł w latach pięćdziesiątych. Zachował za to tę samą pasję do szukania innowacji i trendów w modzie. Kolejni projektanci oraz inwestorzy kontynuują linię nadaną przez Christiana Diora pozwalając, aby Dom Mody Dior trwał, tak jak i pamięć o jego założycielu.
Mario Prada
Imperium Prada swoją historię rozpoczyna również od małego sklepu z artykułami ze skóry. Założył go w 1913 roku Mario Prada, który poza własnymi wyrobami sprzedawał także produkty sprowadzane z Anglii dla wyselekcjonowanej klienteli – między innymi włoskiej szlachty. Mario zabraniał kobietom z rodziny angażować się w pracę w swojej firmie, jednak po jego śmierci w połowie lat pięćdziesiątych jego syn Albert nie interesował się jej przejęciem. Aby zatrzymać biznes synowa Mario prowadziła więc sklep przez około 20 lat, a później przekazała swoje udziały córce. Miuccia Prada po ośmiu latach zarządzała już całą firmą i posiadała wszystkie jej udziały.
Miuccia w bardzo młodym wieku zainteresowała się ubraniami i tekstyliami. Pomimo, a może i dzięki swojemu zamożnemu pochodzeniu, uzyskała stopień doktora nauk politycznych oraz przez kilka lat kształciła się w zakresie niewerbalnego języka mody. Korzystając ze swojej intuicji młoda Miuccia rozwinęła markę Prada, dodając do asortymentu torby i torebki, które w krótkim czasie przyniosły jej sławę i pojawiły się w każdym liczącym się butiku na całym świecie. W 1989 roku zadebiutowała kolekcja odzieży damskiej, w tym słynne modele Prady z mocnym wcięciem w talii. Od tego czasu marka Prada zyskała uznanie pośród znawców mody, krawców oraz światowej klienteli dzięki uniwersalności, szyku, elegancji i nietuzinkowej ponadczasowości kreacji. Dzisiaj marka Prada jest jedną z najbardziej szanowanych w branży modowej, a przyczyniła się do tego właśnie kobieta – przeciwieństwo scenariusza, który ułożył sobie w głowie Mario Prada. Jednak… czy źle na tym wyszedł? Jego nazwisko to dzisiaj symbol stylu.
Czy zatem nazwisko założyciela może determinować przyszłość firmy rodzinnej?
Trzy przytoczone powyżej przykłady z branży modowej pokazują, że nazwisko w nazwie ułatwia budowanie relacji pomiędzy odbiorcami a twórcami. Prawdziwym wyzwaniem jest oczywiście przekazanie władzy, podział udziałów, zatrudnienie nowych kreatorów i twórców.
Czy następcy będą potrafili uszanować i docenić ten unikatowy czynnik, który pochodzi od samego założyciela i kontynuować to, co zapoczątkował w duchu takich samych wartości? W przypadku modowych imperiów: Chanel, Diora i Prady w każdym przypadku sukcesja potoczyła się w odmienny sposób. Zarządzanie przejęli członkowie rodziny, wspólnicy, inni projektanci, jednak wszyscy potrafili sprostać wyzwaniu i kroczą dalej linią obraną przez oryginalnych twórców: Gabrielle Chanel, Christiana Diora oraz Mario Pradę – dbając o jakość i unikatowość tych międzynarodowych przedsiębiorstw – przedsiębiorstw rodzinnych.
